Dziś mija tydzień, jak M. wyszła ze szpitala. Pierwsze dwa dni były upiorne: była tak słaba, że przejście z fotela do łóżka było dużym wyzwaniem. Ale kiedy w środę pojechaliśmy na chemię (– Płuca i tak trzeba przetrzepać – powiedziała Pani Doktor filozoficznie), to wyniki krwi okazały się być absolutnie w normie. Skąd więc takie osłabienie?

– Po naświetlaniach głowy to zupełnie normalne – powiedziała Pani Doktor. – Będzie się pani tak czuła jeszcze najmarniej tydzień… – dodała.

Po środowej chemii M. była tak wykończona, że po powrocie do domu padła na łóżko i zasnęła. Obudziłem ją (co nie było proste…) koło dziesiątej wieczorem. Umyła się, zjadła, wzięła leki i poszła spać.

Ale potem już co dzień było trochę lepiej. W niedzielę zdołaliśmy nawet pojechać do parku w G., gdzie Piłka i Pucek turlali się po placu zabaw, a my siedzieliśmy i słuchaliśmy walców i polek Straussów (co niedzielę przez całe wakacje w parku są koncerty…).

Piłka wróciła znad morza, opalona i szczęśliwa. Ma tydzień w domu, w sobotę rusza na Wielką Wyprawę do Francji z naszymi Znajomymi. Na dwa tygodnie. S_a_m_o_l_o_t_e_m ! Pierwszy raz w życiu. Poziom ekscytacji niebezpiecznie rośnie…

Pietruszka z kolei pojechał nad morze z innymi Znajomymi. Są jakieś chłopaki, grają w piłkę, z rozmów telefonicznych wynika, że jest zadowolony.

Pucek siedzi w domu… No, uczciwie mówiąc siedzi głównie w domach Rozlicznych Narzeczonych i Kolegów.

I tak się te wakacje turlają.

***

Co dalej?

Nie wiemy. Coś więcej będziemy wiedzieli za jakieś półtora miesiąca. Gdzieś tam, choćby na poziomie podświadomym, lęk towarzyszy nam nieustannie.

Hello darkness, my old friend,

I’ve come to talk with you again,

Because a vision softly creeping,

Left its seeds while I was sleeping,

And the vision that was planted in my brain

Still remains

Within the sound of silence.

W piątek do pokoju M. doszła jeszcze jedna pacjentka. W podobnym wieku. Rak mózgu – ale sprawa świeża, dopiero co złapana. Dziewczyna roztrzęsiona, przerażona (czemu dziwić się trudno). Do szpitala przyjechała z nią matka – pani w wieku balzakowskim, pełna dobrej woli, ale… Jakby to rzec… Bardzo prosta. Czy wręcz niebezpiecznie zbliżająca się do tej subtelnej granicy między prostotą a prostactwem.

Kiedy wszedłem w piątek do M., od wejścia zaczęła mnie pouczać, że „powinienem żonę bardziej rozruszać, bo to nie można tak siedzieć i siedzieć, co tam osłabienie, chodzić trzeba, bo to zdrowo, bo jak ona była po operacji woreczka (!), to już następnego dnia wstawała i chodziła!”. Na końcu języka miałem propozycję, żeby poszła się ponaświetlać, a potem pogadamy – ale odpuściłem, bo po co język strzępić. Obróciłem sprawę w żart, po czym zacząłem rozmawiać z M., która – jak to ona – specjalnie na mamuśkę uwagi nie zwracała.

Kilka chwil później wychodziliśmy z pokoju. Nowa współlokatorka M. siedziała na łóżku, świeżo po rozmowie z lekarzem, i chlipała po cichu. Mamuśka natychmiast zaczęła ją strofować (w najlepszej wierze, rzecz prosta). Że „nie ma co płakać, trzeba się wziąć w garść, co to pomoże ryczeć, no, uszy do góry…” – i tak dalej.

I wtedy M. – choć słaba i mało rozmowna – zawróciła na pięcie. Podeszła do dziewczyny (kompletnie ignorując mamuśkę), położyła jej rękę na ramieniu i powiedziała:

– Niech pani płacze. Niech się pani nie boi ani nie wstydzi płakać. Czasami trzeba się wypłakać, czasami to naprawdę pomaga!

…I wyszła. Mamuśka została w pozycji „na koparkę”. Na szczęście, jak się później dowiedziałem, dziewczyna pochodzi z miejsca oddalonego o jakieś 60 kilometrów (i to nie autostradą), więc mamuśka raczej nie będzie stałym i codziennym gościem…

***

Teść mój przechodzi sam siebie. Ponieważ jest zdenerwowany i bardzo się boi o M., musi mieć poczucie, że „coś robi”. Niestety w jego przypadku – już kiedyś o tym pisałem – „robienie czegoś” sprowadza się do siedzenia przy komputerze i wynajdowania w Internecie kolejnych rewelacji. I tak co drugi dzień dowiadujemy się, co mianowicie trzeba pić, jeść i robić, żeby zwalczyć raka. Dopóki są to jakieś wspomagające metody mające wzmacniać odporność – nie jest najgorzej. Niestety, na tym się nie kończy.

Internet – źródło wiedzy, ale też największy śmietnik świata… – pełen jest „rewelacji” na temat raka i jego leczenia. Nawet moja ogólna, mocno humanistyczna wiedza na temat biologii i medycyny wystarcza, żeby 95 procent tych rewelacji już na wejściu zakwalifikować do kategorii „brednie”. Jakieś kolejne „wszystkoleczące” roślinki z Ameryki Południowej, jakieś kuracje mające odkwaszać organizm („…w środowisku zasadowym nowotwór nie może się rozwijać…”), jakieś bajki o grzybach powodujących raka, o dodatkach do mąki, opowieści o przeciwnowotworowych właściwościach sody oczyszczonej, syropu klonowego zmieszanego z wodą utlenioną (!) itp. Co drugi dzień muszę słuchać tym, że te leki to leczą tylko objawy, a nie przyczyny, że lekarze to nie wiedzą i się nie znają, bo…

Bo przecież wiadomo, że jak „w internetach napisali”, to jest to bardziej rzetelna i wiarygodna wiedza, niż lata badań prowadzonych przez rzesze naukowców, prawda? A jak już jeden z drugim (w większości przypadków albo oszołom, albo oszust) napisze że „środek X. leczy raka, ale podłe koncerny farmaceutyczne blokują tę informację, bo zarabiają miliony na nieskutecznych lekach” – o, wtedy mój teść chwyta wiatr w żagle i JUŻ WIE. Próbowałem wyjaśniać mu, że gdyby środek X rzeczywiście leczył raka, to już dawno podłe koncerny by na nim zarabiały – ale ten poziom argumentacji nie dociera. „Bo ty jesteś impregnowany!” – słyszę w odpowiedzi.

„Tak, jestem impregnowany na głupotę” – mam wtedy na końcu języka. Ale zachowuję to dla siebie.

Próbowałem podsunąć mu książkę Mukherjee („Cesarz wszech chorób”, pisałem o niej jakiś czas temu), żeby przeczytał choćby ostatnią część, w której stosunkowo przystępnym językiem wyjaśnione jest, na czym (na poziomie medycznym i biologicznym) polega ta choroba. Jak człowiek to przeczyta, to trochę trudniej mu uwierzyć w objawiane w sieci brednie (jak się rozumie, czym jest nowotwór, to ma się na przykład świadomość, że stwierdzenie „środek X leczy każdego raka” po prostu MUSI być brednią).

Ale to chyba na nic.

***

Tak więc, kochani czytelnicy moi, gdyby komuś z Was przyszło do głowy (w najlepszej wierze) uszczęśliwiać mnie wiedzą o jakiejś cudownej, super–nowoczesnej (albo starożytnej, whatever), stuprocentowo skutecznej niekonwencjonalnej terapii… Gdyby, powiadam, coś takiego przyszło Wam do głowy, to błagam: siądźcie sobie cichutko w kąciku i poczekajcie, aż Wam przejdzie. Bo nie ręczę za siebie…

 

No i tak się dzieje.

M. na Ursynowie. Zawiozłem Ją tam wczoraj. Przesympatyczna pani dr J. – znajoma, współpracownica i chyba „uczennica” naszej Pani Doktor – zaopiekowała się Nią od wejścia. Badania, „maska”, symulator. – A mąż niech w tym czasie pozałatwia papierki – powiedziała.

Zanim mąż papierki załatwił, M. była już zmierzona, zważona, przebadana i gotowa do leczenia. Ursynów to nie Madalińskiego – gmach ogromny, miejscami nieco ponury i wyraźnie zmęczony własnym wiekiem – ale nie jest źle. Pokoik dwuosobowy, z własną łazieneczką, na razie M. jest w nim sama. Byłem z nią ile mogłem, czyli do drugiej po południu, a potem pojechałem do domu. Po południu – po kolejnych badaniach i podanych lekach – miała pierwsze naświetlanie. Łącznie będzie ich pięć (do poniedziałku, z przerwą w niedzielę).

Pucek podkówkę zrobił, jak się dowiedział że Mamy do poniedziałku nie będzie – ale jakoś nam się udało tę podkówkę rozchmurzyć, w czym bardzo pomogła niewielka porcja lodów i kwadrans rozmowy z Mamą przez telefon. Nie do wiary, ile można opowiedzieć przez piętnaście minut…

***

Znajomi zaprosili Potwory na tydzień nad morze. Pucek nie pojedzie bez mamy i taty (mógłby, ale jeszcze chyba na to za wcześnie…). Piłka oczywiście pojedzie (zwłaszcza, że córka znajomych to jej serdeczna koleżanka). Pietruszka się waha. Bo może by pojechał… Ale nie jest pewien… A w niedzielę (czy jakoś tak) mecz finałowy, a nad morzem telewizji nie ma… No i nie wie. Zmuszać go nie mogę, choć wolałbym, żeby się zdecydował – niewykluczone, że to jedyna w czasie tych wakacji okazja, żeby gdzieś się ruszyć.

Piłka (ale już tylko ona) ma jeszcze jedną propozycję: inni Znajomi chcą ją wziąć na dwa tygodnie do Francji. Jeśli się zdecyduje – to będzie miała fajną wakacyjną wyprawę. Z lotem samolotem włącznie. Ano, zobaczymy.

Propozycja spadła nagle, czasu na decyzję mało – ale myślę, że może i dla Pietruszki coś się jeszcze wymyśli.

Najgorzej z Puckiem, bo – jako rzekłem – do wyjazdów bez rodziców jeszcze nie dojrzał, a my raczej nigdzie się nie ruszymy (no dobrze, może w sierpniu, jak M. będzie się dobrze czuła, to między chemiami wyskoczymy na dwa czy trzy dni na działkę do dziadka; co jednakowoż trudno uznać za „prawdziwe wakacje”).

***

Po rozmowie z Kolegą S. przypomniał mi się taki dialog z M. sprzed ośmiu lat. Pewna Bardzo Starsza Pani leżała w szpitalu, wiadomo było, że jest źle. Kiedy wróciłem z Warszawy, M. zapytała mnie czy coś się zmieniło. – Nic, niestety – odparłem. – Lekarze mówią, że to już raczej kwestia „kiedy”, a nie „czy”…

– Wiesz… – odpowiedziała M. zamyślonym głosem. – W zasadzie to samo można powiedzieć o każdym z nas…

 

Za mało? No to jest jeszcze gorzej. Tomografia głowy wykazała, że w mózgu też są „zmiany meta”. Czyli, mówiąc po polsku, przerzuty.

Tomografia była dziś, wyniki od razu (a jednak można!), jutro rano M. ląduje na Ursynowie i zostaje tam na jakieś 6 dni. Super–diagnostyka i naświetlania, zwane fachowo napromienianiem, bo do gada w mózgu inaczej strzelać się nie da (bariera krew–mózg sprawia, że chemia nie działa).

Naświetlania – zwłaszcza na tym, dość wczesnym etapie – są zwykle bardzo skuteczne. Pytanie tylko, na jak długo.

Co jeszcze?

 

 

Tomograf był nie bez powodu.

Była infekcja. Kaszel, duszności, bóle głowy. Trzy tygodnie. Coraz gorzej. Znajoma lekarka była pewna, że to takie „utajone”, niesłyszalne w stetoskopie zapalenie płuc. – Jesteś po chemii, osłabiona, nic dziwnego w tym, że infekcja ciągnie się długo i nie chce przejść – mówiła. Przepisała antybiotyk, po którym nawet zaczęło się robić lepiej.

Na szczęście M. nie dała się uspokoić. Na szczęście zadzwoniła do naszej Pani Doktor. Sam ją do tego namawiałem, choć byłem przekonany że znajoma lekarka ma rację.

Pani Doktor powiedziała, że nie ma co ryzykować. Trzeba zrobić tomografię klatki piersiowej i głowy.

Klatka piersiowa była w środę. W piątek odebrałem wyniki.

Są przerzuty w płucach.

…mać.

Dobrze, że jest tomograf – bo gdyby nie on, to pewnie diagnostyka trwałaby kolejne trzy miesiące czy pół roku – a wtedy byłoby już za późno na cokolwiek.

Teraz, skoro już wiemy, można zacząć się leczyć. W poniedziałek zaczynamy kolejną chemię. Objawy typu kaszlu i duszności to oczywiście nie jest bezpośredni efekt raka (tak źle jeszcze nie jest), ale efekt stanu zapalnego, który ten nowotwór wywołuje. Dlatego antybiotyk rzeczywiście pomagał. I dlatego jak zaczniemy chemię, powinny ustąpić. Na razie.

Tak, rak jest nieprzewidywalny. I cuda się zdarzają – co wiemy aż nadto dobrze.

Nie zmienia to faktu, że na razie mamy poczucie, że leczenie będzie polegać głównie na „kupowaniu czasu”. Ile zdołamy go kupić? Pojęcia nie mam.

Rozmawiając z Panią Doktor przez telefon (czytałem jej wyniki tomografii) zapytałem, czy jest bardzo źle.

– Nie umiem odpowiedzieć na to pytanie – odparła uczciwie jak zwykle. – Będę mogła powiedzieć coś więcej jak zaczniemy leczenie i wyniki badań pokażą, jak ono działa.

No i na takim jesteśmy teraz etapie. Wakacje odkładamy ad acta.

Czuję się cholernie zmęczony.